Terugval
Als je hard aan de slag bent om je patroon aan te pakken is het naar wanneer je weer terugvalt in oud gedrag. Hier kun je (en je partner) flink van schrikken. Je wil toch niet meer doorgaan? Je weet toch hoezeer je je partner hiermee kwetst?
De neiging om dan te zoeken naar een oorzaak is groot en de vertaalslag naar verslaving snel gemaakt. In de visie van verslaving wordt vaak gesproken van triggers. Duidelijk aanleidingen die de voorzet geven voor het gedrag en die, als je ze maar goed genoeg analyseert, je beter kunt herkennen en voor kunt zijn. Denk dan aan veel op de computer bezig zijn, masturberen, mooie vrouwen op straat zien etc. Ver uit de buurt blijven dus!
Vanuit de visie van het vat van zelfwaardering is deze manier van aanvliegen onwenselijk. Triggers, of negatieve sensaties, doen zich de hele dag voor en dat geldt voor iedereen. Het zijn alledaagse prikkels die invloed op ons hebben en die we niet kunnen voorkomen en op zichzelf niet erg zijn. Stress, onrust, spanning, irritatie, zorgen etc. Het is de optelsom van al deze prikkels die op een gegeven moment worden ervaren als onrust en worden gekoppeld aan de zin in seks/porno/chat etc. Als er dan de mogelijkheid is (bijv. een avond alleen thuis), wordt deze onrust automatisch omgezet in handelen.
Om invloed op dit patroon uit te oefenen heb je eigenwaarde nodig. Dat is de bron die goed voor jezelf en anderen zorgt en tijdig kan ingrijpen. Niet zozeer het snappen van triggers is dus nuttig, maar het vergroten van de eigenwaarde om tijdig te kunnen zien wanneer je wegzakt en het vermogen hebt om bij te kunnen sturen. Het doel van het model is om vertrouwd te raken met deze bewegingen in jezelf en het vermogen te ontwikkelen om sturing te kunnen geven wat het vertrouwen in jezelf doet groeien.
Terugval heeft grote impact, helemaal later in het traject als al meer vertrouwen is opgebouwd. Vaak is de vorm anders dan voorheen (bijv. eerst dagelijks porno en nu een bikinifoto op instagram), maar de impact is even groot. Het opbouwen van vertrouwen vraagt veel van partners en zij kunnen bij terugval de moed verliezen. Houdt het dan nooit op?!
Als terugval voor komt, en dat is vaak het geval, dan is het dragen van de verantwoordelijkheid, acceptatie van de emotionele reactie van de partner en openheid bieden het beste. Maar aangezien de meeste mensen met een seksverslaving het lastig vinden om open te zijn en de neiging hebben te vermijden, is dit een pittige opgave.
Liegen en bedrog speelt vaak bij een seksverslaving en heeft veel impact op de vertrouwensrelatie met je partner. Voor het herstellen van deze vertrouwensrelatie is het belangrijk om betrouwbaar en eerlijk te zijn. Betrouwbaarheid gaat veel meer over openheid en verantwoordelijkheid dragen dan over wel of niet met het oude gedrag bezig zijn.
Terugval is onvermijdelijk en komt vaak voor
Terugval kan leerzaam zijn om zo beter te zien wat er in je omgaat en welk effect dat op je heeft
Met meer eigenwaarde ga je je gedragspatronen beter waarnemen waardoor je eerder in staat bent om in te grijpen
Openheid, ook als oud gedrag de kop opsteekt, helpt om de relatie te verbeteren